Chào Trang Rubby, căn duyên nào đưa Trang đến với việc hầu đồng?
Khi mình 9 tuổi, mình có duyên ngồi dự hầu đồng và lúc đó mình có cảm giác rất lạ lâng lâng và thân quen như đang ở trong chính ngôi nhà mình. Nhưng do lúc đó quá nhỏ nên mình không chú tâm. Tới năm mình 26 tuổi, trong một lần đi lễ tại đền Đông Cuông, cơ duyên đã đưa mình đến mới tín ngưỡng thờ Mẫu. Theo tín ngưỡng thờ Mẫu, người có căn đồng là người sinh dương thế nhưng số hệ thiên cung, mệnh càn bóng quế, con cái của cửa Tứ phủ công đồng. Tín ngưỡng thờ Tứ phủ cho rằng, người có căn đồng là người đã được các Thánh chấm, không sớm thì muộn, tùy theo căn số của từng người sẽ được Thánh bắt đi lính làm đồng.
Trang Rubby trong buổi hầu đồng
Người thân có phản ứng như thế nào với quyết định đi theo tín ngưỡng thờ Mẫu của Trang?
Thực tế gia đình mình có duyên từ đời xưa nhưng vì điều kiện không cho phép nên việc thờ Mẫu bị gián đoạn. Nhưng các thành viên trong gia đình mình đều hướng tâm về tín ngưỡng thờ Mẫu. Vì vậy khi biết mình rẽ ngang, đi theo thờ Mẫu các thành viên trong gia đình đều rất ủng hộ. Trong đó chồng mình là người luôn ở bên động viên, ủng hộ công việc hầu đồng của mình. Các thành viên trong gia đình mình đều quan niệm rằng, nếu những việc làm của Trang có thể lan tỏa những cái đẹp của đạo Mẫu tới mọi người, giúp con người hướng tới “chân-thiện-mỹ” đó là điều may mắn.
Hiện nay, vẫn có nhiều người quan điểm rằng hầu đồng là "buôn thần, bán thánh". Trang nghĩ gì về quan điểm này?
Nhiều người cho rằng hầu đồng “buôn thần, bán thánh” do mọi người đang có góc nhìn thiên lệch, khắt khe và thiếu sự gạn lọc về hiện tượng văn hóa - tín ngưỡng này. Hầu đồng là nghi lễ không thể thiếu trong tín ngưỡng thờ mẫu tam phủ, tứ phủ, đức Thánh Trần. Hầu đồng về bản chất chính là nghi thức giao tiếp với thần linh qua các ông đồng, bà đồng. Hầu đồng mong muốn gửi đến với con người những lời răn dạy diệt trừ tà ma, chữa bệnh, ban phúc, ban lộc. Từ đó hướng cho con người đến với sự vui vẻ, hạnh phúc, tài lộc và thanh thản.
Hầu đồng là nghi lễ không thể thiếu trong tín ngưỡng thờ mẫu tam phủ, tứ phủ, đức Thánh Trần
Xét về giá trị tinh thần, hầu đồng là cơ hội để mỗi người cùng nhau dâng lễ gửi gắm nguyện ước của mình vào cõi tâm linh, cầu cho cuộc sống gặp vạn sự tốt lành. Đối với những cuộc tổ chức đi hầu ở cửa Mẫu được cùng nhau du ngoạn thăm quan các di tích, danh lam thắng cảnh của đất nước; được trực tiếp nhận từ tay của bóng các bậc “thần tiên” ban cho “phẩm lộc”; được thưởng thức “văn nghệ tâm linh”. Các nhà nghiên cứu đều công nhận đây là loại hình văn hóa nghệ thuật dân gian cần được bảo tồn. Trong tín ngưỡng thờ mẫu, hầu đồng là hình thức quan trọng nhất. Nghi lễ hầu đồng là một tín ngưỡng độc đáo và đẹp của Việt Nam. Đó cũng là lý do hầu đồng đã được được UNESCO vinh danh là Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại.
Hầu đồng là loại hình nghệ thuật dân gian cần được bảo vệ
“Những thực hành liên quan đến tín ngưỡng thờ Mẫu Tam phủ của người Việt” đã trở thành di sản thứ 11 của Việt Nam được UNESCO vinh danh là di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại. Điều này có ý nghĩa như thế nào đối với những tân đồng như Trang?
Đây là một sự tự hào của Việt Nam, của những người thực hành tín ngưỡng như Trang cùng rất nhiều thanh đồng khác. Nó góp phần khẳng định Tín ngưỡng thờ Mẫu Tam phủ của người Việt không phải “buôn thần, bán thánh” đồng thời khẳng định hầu đồng là một nét đẹp văn hoá tín ngưỡng cần bảo tồn và phát huy. Từ đó mỗi người nâng cao ý thức, hiểu một cách sâu sắc hơn giá trị của tín ngưỡng thờ Mẫu, Tam phủ của người Việt, từ niềm tự hào đó thấy được trách nhiệm bảo vệ giá trị di sản này.
Trang Rubby tự hào khi được góp sức vào hành trì bảo tồn và phát triển văn hóa tín ngưỡng thờ Mẫu
Được biết ngoài hầu đồng, Trang còn hướng tới tu tập theo đạo phật và tìm hiểu về phong thuỷ? Lý do nào khiến Trang vận hành song song những điều trên?
Đối với Trang dù đạo Mẫu hay đạo phật đều dạy chúng ta những điều tốt đẹp. Cả hai đạo hướng đến cuộc sống an lành, hết sức đời thường, thực tế mà bất cứ thời đại nào cũng có. Cũng như hầu đồng, phong thủy đang bị nhiều người có suy nghĩ sai lệch cho rằng đó là tín ngưỡng bí ẩn. Tuy nhiên hiện nay những phân tích của các nhà nghiên cứu cho thấy, phong thủy là một bộ môn khoa học xác định sự phù hợp với cảnh quan môi trường, thiên nhiên hài hòa với cuộc sống con người dựa trên phương pháp luận của thuyết Âm dương ngũ hành. Vì vậy Trang rất tâm huyết, nỗ lực khi quyết định xây dựng thương hiệu đá và phù phong thủy. Trang hy vọng những sản phẩm từ phong thủy không chỉ là vật trang sức sang trọng mà còn chứa ý nghĩa tâm linh vô cùng to lớn, giúp người sở hữu tìm thấy sự an yên từ sâu trong tâm hồn.
Những chiếc vòng phong thủy không chỉ là món đồ trang sức mà còn giúp người sở hữu tìm thấy sự an yên từ sâu trong tâm hồn.
Cảm ơn Trang Rubby đã dành thời gian cho cuộc trò chuyện ngày hôm nay!
