Nhắc đến sắn, mọi người thường nghĩ ngay đến loại củ dân dã được trồng ở các vùng trung du, miền núi, đặc trưng của làng quê Việt Nam, nhất là những ngày nghèo khó phải ăn “sắn độn cơm” qua ngày.
Thế nhưng, vài năm trở lại đây, món bánh sắn lại trở thành món ăn vặt yêu thích, có mặt khắp phố phường Hà Nội, nhất là những đoạn đường gần các trường Đại học hay khu văn phòng.
Dạo quanh các cổng trường Đại học, không khó để bắt gặp những chiếc xe bán bánh sắn nước cốt dừa nướng bị bao vây bởi hàng chục sinh viên chờ mua bánh.
Chỉ với 1 chiếc xe đạp hoặc xe máy, để phía trên là chiếc tủ kính nhỏ, chứa hàng trăm chiếc bánh; 1 chiếc khay nhôm đựng than củi; 1 chiếc quạt nan… nhưng hàng bánh sắn nướng lại trở nên có sức hút hơn bao giờ hết.
Hình ảnh chiếc xe bán bánh sắn như thế này dần trở nên quen thuộc tại những con phố có đông học sinh, sinh viên qua lại ở Hà Nội.
Vừa nhanh tay chở những chiếc bánh sắn nước cốt dừa đang nướng trên bếp than đỏ rực, chú Nguyễn Văn Long - người bán bánh sắn tại phố Vọng (Hai bà Trưng, Hà Nội) cho hay, công việc này gắn bó với mình suốt hơn 3 năm nay và trở thành nguồn thu nhập chính cho cả gia đình.
“Quê tôi ở Thanh Hóa, ngày trước, tôi làm món bánh sắn nướng này đứng bán ở cổng trường cấp 3 ở quê nhưng từ khi đứa con trai út học Đại học trên này, tôi cũng lên theo, vừa để gần con vừa bán hàng”, chú Long nói.
Theo chú Long, mới đầu chưa quen còn ít khách, mỗi ngày chú chỉ bán được từ 100-200 chiếc nhưng dần dần nhiều người ăn quen lại giới thiệu cho bạn bè đến mua, có ngày chú bán được cả 500-600 chiếc. Khách đông, chú phải gọi cả vợ mình lên phụ.
Bánh sắn nướng thường được làm từ những củ sắn tươi ngon nhất.
Để làm nên chiếc bánh sắn nướng phải trải qua rất nhiều công đoạn. Sắn sau khi mua về được bỏ vỏ, ngâm qua nước muối cho hết nhựa rồi luộc chín, giã nhuyễn, trộn với nước cốt dừa, dừa bào sợi và thêm 1 chút đường cho dễ ăn rồi cho vào khuôn nướng sơ qua.
“Để sắn ngon phải chọn giống sắn không bị đắng, khi luộc thêm vài hạt muối trắng cho đậm vị. Hơn nữa, bánh sắn làm ra phải bán hết trong ngày nên làm vừa đủ bán. Mỗi chiếc bánh sắn tôi bán có 2.500 đồng, chỉ lái tí ti thôi nên đông người ăn lắm. Có ngày bán chạy, đứng cổng trường từ 10 giờ sáng đến 5 giờ chiều là hết veo 500-600 chiếc, nhưng có những hôm mưa gió, đứng đến khuya vẫn còn quá nửa”, chú Long chia sẻ.
Công cụ thô sơ, nguyên liệu làm nên bánh sắn cũng rất đơn giản nhưng lại được nhiều người yêu thích.
Xếp hàng dài chờ mua bánh sắn nướng, chị Hồng Cảnh (trú tại Bắc Từ Liêm, Hà Nội) cho biết, hầu như tuần nào đi qua mình cũng phải ghé vào mua mỗi lần cả chục chiếc về ăn.
Theo chị, quê chị trước kia nghèo lắm, đất đồi núi, cằn cỗi toàn sỏi đá, chỉ cây sắn là sống được nên các món từ củ sắn đã nuôi lớn chị em mình trưởng thành.
“Tôi nhớ cứ đến tháng 9, tháng 10 khi thu hoạch sắn là ngày nào trên bếp cũng có 1 nồi sắn luộc ăn độn cơm. Ăn chán lại lấy sắn luộc mang ra giã nát rồi nặn thành những chiếc bánh dèn dẹt, cho lên chiếc chảo không mỡ, không dầu để rán ăn. Hết mùa lại mang sắn thái lát, phơi khô ra luộc ăn hoặc nghiền thành bột nặn thành bánh sắn ăn chống đói. Ra thành phố rồi, thấy bánh sắn bán đầy đường cảm thấy rất hào hứng”, chị Cảnh chia sẻ.
Bánh sắn nước cốt dừa nướng trở thành món ăn vặt được yêu thích tại Hà Nội.
Cũng đứng chờ mua bánh sắn nướng, chị Phạm Thị Cúc (trú tại Đống Đa, Hà Nội) cho biết, mấy chị em cùng công ty chị rất nghiền món này bởi vừa lạ vừa quen, ăn không bị ngán như các một số đồ ăn vặt khác. Buổi chiều tan tầm, trời lành lạnh, ăn miếng bánh sắn thấy rất ấm bụng.
“Ngày xưa nhắc đến sắn là ngán bởi ngày nào cũng ăn quá nhiều nhưng giờ, kinh tế phát triển, đủ các món sơn hào hải vị thì tôi lại thèm bánh sắn nướng. Giờ họ làm bán cho thêm nước cốt dừa và dừa tươi bào sợi nên cảm giác cũng ngon hơn”, chị Cúc bày tỏ.
Kinh tế phát triển, không còn những ngày ăn cơm độn sắn hay ăn sắn thay cơm cho no bụng, diện tích trồng sắn cũng ngày càng thu hẹp hơn do giá trị kinh tế từ củ sắn mang lại không cao bằng các loại cây trồng khác.
Thế nhưng, món bánh sắn nướng “nhà nghèo” ngày nào như mang lại một điều gì đó đậm chất quê giữa phố phường Hà Nội. Hơn nữa, nhờ công việc bán bánh sắn nướng đặc biệt này, những người lao động nghèo giữa Thủ đô có thêm cơ hội làm ra thu nhập để cải thiện cuộc sống.
